SPIS TREŚCI:
1. Gorączka
2. Znaczenie gorączki
3. Temperatura i różnice jej wartości w poszczególnych częściach ciała
4. Hipotermia
5. Urządzenia pomiarowe temperatury
1. Gorączka
Mówiąc prawidłowa temperatura ciała, mamy na myśli stan, w którym ciepłota naszego ciała sięga rzędu 37 stopni Celsjusza. Stan podgorączkowy oscyluje zazwyczaj w granicach przekroczenia tego poziomu o maksymalnie 0,9 stopnia. W przypadku gorączki wyróżniamy kilka typów. Postać nieznaczna charakteryzuje się odchyleniami od 38 do 38,5, z kolei zwykle wynosi do 39,5. Pozostałe trzy rodzaje – znaczna, wysoka i nadmierna – są już stanami niebezpiecznymi dla naszego zdrowia i życia. Wówczas nasze ciało odznacza się temperaturą sięgającą nawet do 42 stopni Celsjusza.
Głównym regulatorem temperatury jest podwzgórze, będące zarazem podstawowym ośrodkiem termoregulacji. To właśnie ta część mózgu odpowiada za główne mechanizmy warunkujące adaptowanie się organizmu do panującej temperatury otoczenia. Z kolei aktywne wydzielanie ciepła jest uwarunkowane przez wątrobę. Prawidłowa temperatura ciała jest uwarunkowana przede wszystkim aktywnością fizyczną, potliwością, oddychaniem skóry oraz oddawaniem moczu.
2. Znaczenie gorączki
Gorączka to jeden z głównych objawów informujących o walce naszego organizmu z panującą infekcją. Właśnie dlatego najczęściej przeziębienie i wszelkiego rodzaju stany obniżonej odporności w pierwszej chwili odznaczają się podwyższoną ciepłotą ciała. Jeżeli odnotowane odchylenia są niewielkie, nie ma sensu od razu sięgać po farmakologię. Odpowiednio długi odpoczynek pozwoli na zregenerowanie naszego ustroju i przywrócenie równowagi.
Niemniej w przypadku, gdy gorączka utrzymuje się dłuższy czas, warto rozpocząć farmakoterapię. Długotrwałe podwyższenie temperatury może wskazywać na rozwój poważnych chorób układu oddechowego jak grypa czy stany zapalne płuc lub oskrzeli. Równie często zaburzona ciepłota ciała może być efektem patologii w obrębie tarczycy. Warto też wspomnieć, że odchylenia wartości prawidłowej temperatury ciała mogą wynikać z nadmiernej ekspozycji na słońce, stosowania niektórych leków przeciwbólowych bądź długiego zażywania związków psychoaktywnych.
3. Temperatura i różnice jej wartości w poszczególnych częściach ciała
Prawidłowa wartość temperatury naszego ciała podczas klasycznego pomiaru pod pachą powinna wynosić 36,6 stopni Celsjusza. Wspomniana okolica pomiarowa jest najbardziej uniwersalnym sposobem na określenie poziomu ciepła w naszym ustroju. Z kolei w Anglii temperatura jest najczęściej mierzona w jamie ustnej. Wówczas za wartość prawidłową przyjmuje się wynik 36,9 stopni. Oprócz tych miejsc, lekarze bardzo często dokonują analizy ciepłoty ludzkiego ciała poprzez pomiar z odbytnicy i ucha. Przyjmuje się, że takowe badania temperatury są najdokładniejsze i tutaj norma powinna sięgać wartości 37,1 stopni Celsjusza.
4. Hipotermia
Stan nazywany powszechnie hipotermią określa się wówczas, gdy temperatura ludzkiego ciała spada poniżej poziomu 35 stopni Celsjusza. Osiągnięcie takiej wartości jest niebezpieczne dla życia i zazwyczaj jest efektem nadmiernego wyziębienia organizmu, do czego zwykle dochodzi w przypadku nadmiernej ekspozycji na zimno.
Samą hipotermię możemy podzielić na kilka poszczególnych etapów, które charakteryzują się zmiennymi wartościami temperatury oraz objawami, jakie powodują:
- stadium obronne (34-36 stopni Celsjusza), spadek ciepłoty skóry, gęsia skórka, zsinienie warg, przyśpieszenie oddechu, dreszcze;
- stadium pośrednie (30-34 stopni Celsjusza), bóle i skurcze mięśni, utrata czucia, zaburzenia świadomości, dezorientacja i stany splątania;
- stadium wyczerpania (27-30 stopni Celsjusza), nasilona termogeneza drżeniowa, drętwienie mięśni, spłycenie i zwolnienie oddechu, patologiczne tętno, zniesienie progu odczuwania bólu w wyniku zaburzeń czucia, senność, apatia;
- stan letargu (25-27 stopni Celsjusza), spadek temperatury jest tak duży, iż prowadzi do utraty przytomności.
Spadek temperatury poniżej 25 stopni Celsjusza niejednokrotnie skutkuje śmiercią.
5. Urządzenia pomiarowe temperatury
Najpopularniejszym sprzętem do analizy temperatury ciała są termometry elektroniczne, które z łatwością wyparły powszechne niegdyś termometry rtęciowe. Powodem ich wycofania była przede wszystkim sama rtęć, która wykazuje wyraźną szkodliwość dla ludzkiego organizmu. Często możemy również natrafić na termometry paskowe, które choć są niedokładne i należy je traktować raczej do pomiarów orientacyjnych, służą do określenia ciepłoty w okolicach czoła.
Komentarze